ได้อ่านคอลัมน์ nbsp |โลกแสตมป์| แล้วชอบใจมาก เป็นเกร็ดความรู้สั้น ๆ ที่ชวนอ่าน เรื่องแสตมป์ปลาตะเพียนใน |สารคดี| nbsp เล่มเดือนมีนาคมนั้น nbsp มีรายละเอียดมากกว่านี้ไหมผมคิดว่าปลาตะเพียนน่าจะมีความหมายหรือสัญลักษณ์อะไรบางอย่างที่ลึกซึ้ง nbsp เพราะเห็นมีการแขวนปลาตะเพียนเงินตะเพียนทองไว้หน้าร้านค้า nbsp ทำนองว่าให้การค้าขายเจริญรุ่งเรือง
อาจารย์จุลทัศน์ พยาฆรานนท์ ให้ความเห็นไว้ในบทความหนึ่งว่า ปลาตะเพียนเป็นเครื่องหมายแห่งความอุดมสมบูรณ์ ทำไมจึงกล่าวเช่นนั้น ปลาตะเพียนมักชุกชุมอยู่ตามแม่น้ำลำคลอง หรือตามที่ลุ่มมีน้ำขังตลอดปีในภาคกลางของประเทศไทย คนไทยภาคกลางรู้จักคุ้นเคยปลาตะเพียนมาตั้งแต่โบราณกาล ดังจะ เห็นได้จากภาพเขียนลายเส้นรูปปลาตะเพียนตกแต่งบนผิวชามดินเผาซึ่งทำขึ้นเป็นสินค้าขายทั้งในประเทศและต่างประเทศ เหตุที่ปลาตะเพียนเป็นปลาที่จะกินได้อร่อยในฤดูข้าวตกรวงปลาตะเพียนจึงกลายเป็นเครื่องหมายแห่งความอุดมสมบูรณ์ ดังคำชาวบ้านพูดกันติดปากมาแต่ก่อนว่า “ หน้า ข้าวหน้าปลา ” หรือ “ ข้าวใหม่ปลามัน ” คนไทยแต่ก่อนมีความเชื่อในปลาตะเพียนดังที่กล่าวนี้ จึงนิยมเอาใบลานมาสานขัดกันเป็นปลาตะเพียนจำลอง ตัวขนาดใหญ่บ้าง ขนาดเล็กบ้างแล้วจับผูกกันเข้าเป็นพวงเรียก ว่า เครื่องแขวนสำหรับแขวนไม้เหนือเปลนอนของเด็กอ่อน ทั้งนี้เพื่อให้เป็นสิ่งมงคลแก่เด็ก จะได้เจริญเติบโตมีฐานะมั่งคั่งอุดมสมบูรณ์ดังปลาตะเพียนในฤดูข้าวตกรวง ความเชื่อเช่นนี้แม้ในเด็กที่โตพอจะวิ่งเล่นได้แล้ว ผู้ใหญ่ก็ยังนิยมนำใบมะพร้าวมาสานเป็นปลาตะเพียนติดก้านกล้วยคันเบ็ดให้เด็กถือเล่นอีกด้วย คติเช่นนี้คล้ายกันกับชาว จีนทำโคมรูปปลาให้เด็กถือเล่นในวันไหว้พระจันทร์เพื่อเป็นมงคลแก่เด็ก ๆ ปลาตะเพียนสานด้วยใบลานแต่โบราณแบ่งออกเป็น ๒ ประเภทด้วยกัน คือ ปลาตะเพียนสานสำเร็จแล้วเขียนลวดลายตกแต่งด้วยยางมะเดื่อปิดทองคำเปลวให้สวยงาม สำหรับใช้แขวนเหนือเปลของลูกผู้มีฐานันดรศักดิ์หรือผู้มีบรรดาศักดิ์ เรียกว่า |ปลาตะเพียนทอง| ส่วนอีกประเภทหนึ่งสานด้วยใบลานเปล่า ไม่เขียนลวดลายแต่อย่างใด สำหรับใช้แขวนเหนือเปลลูกชาวบ้านทั่วไป นอกจากนั้นแล้ว ปลาตะเพียนยังได้ทำขึ้นเป็นเครื่องรางในทางเมตตามหานิยม โดยเฉพาะเป็นมงคลในการค้าขายอย่างที่คุณตั้งข้อสังเกตมา โดยใช้แผ่นโลหะทอง เงิน ตัดเป็นรูปปลาตะเพียนทองตัวหนึ่ง เงินตัวหนึ่ง ลงอักขระเมตตามหานิยม เจาะรูที่กระโดงหลังแล้วร้อยเชือกผูกกับไม้คานห้อยเป็นคู่ ๆ ใช้แขวนตามหน้าประทุนเรือค้า หน้าร้านค้า แผงลอย แม้กระทั่งหาบเร่ เพื่อให้ค้าขายดี คนพื้นบ้านที่ใช้ปลาตะเพียนเป็นเครื่องรางมักมีคาถากำกับด้วย ตัวอย่างเช่น quot ปลาตะเพียน ช่างเวียน ช่างแวะ ขายดิบขายดี มั่งมีเยอะแยะ ” ด้วยเหตุนี้ ปลาตะเพียนสานจึงเป็นเครื่องหมายแห่งความอุดมสมบูรณ์และถือเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของคนไทยมาแต่โบราณ
ร่วมเป็นแฟนเพจเรา บน Facebook..ได้ที่นี่เลย!!
สงวนลิขสิทธิ์ © บริษัท เทนเซ็นต์ (ประเทศไทย) จำกัด
