เอนก นาวิกมูล (2536) แกะรอย ก ไก่. กรุงเทพฯ : สารคดี.x - ถามตอบที่ Sanook! Guru

                  สันนิษฐานว่า อาจทำให้สามารถจำตัวอักษรได้ง่ายขึ้น โดยการท่องคำกลอน ก เอ๋ย ก ไก่ มีประวัติความเป็นมาดังนี้                   การตั้งชื่อพยัญชนะในภาษาไทยไม่ปรากฏหลักฐานที่แน่ชัดว่าใครเป็นผู้คิดขึ้นเป็นคนแรก จากหลักฐานเท่าพบในปัจจุบันสันนิษฐานว่าน่าจะเกิดขึ้นใน พ ศ 2378 ที่มีการเล่นหวยขึ้นเป็นครั้งแรก แล้วมีการนำพยัญชนะไปกำกับตัวหวย เรียกกันว่า quot หวย ก ข quot ทำให้พยัญชนะภาษาไทยมีคำกำกับหวย เช่น ก สามหวย   ข ง่วยโป๊     ฃ เจียมขวย   ค เม่งจู   ฅ ฮะตั๋ง เป็นต้น พยัญชนะที่เหลือ ดูที่นี่                   จากนั้นในสมัยรัชกาลที่ 5 พระยาศรีสุนทรโวหาร น้อย อาจารยาง ร ผู้แต่งหนังสือเรียนหลวงชุด quot มูลบทบรรพกิจ quot ซึ่งเป็นครูสอนอยู่โรงส ลหลวง หรือโรงเรียนหลวง เกิดสังเวชใจที่คนไทยจนคำพูด ต้องเอาชื่อหวยมาใช้เป็นชื่ออักษร จึงคิดคำกำกับ ก ข จำนวน 27 ตัว เพื่อให้เด็กจดจำได้ง่ายว่า ข ขัดข้อง ฃ อังกุษ ค คิด ฅ กัณฐา ฆ ระฆัง ช ชื่อ ฌ ฌาน ญ ญาติ ฬ จักรวาฬ                   จากนั้นปี 2426 สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ได้ทอดพระเนตรเห็นเด็กชาวนามาเรียนหนังสือมูลบทบรรพกิจ และอ่านไม่ได้ เพราะต้องกลับไปช่วยพ่อแม่ทำนา จึงมีเวลาเรียนเพียงปีละ 3 เดือน ท่านจึงคิดแบบเรียนเร็วขึ้น เพื่อจะให้อ่านได้ภายใน 3 เดือน และเริ่มจากของที่จำได้ง่าย ก ไก่ ข ไข่ เด็กจำได้เร็วขึ้น จนเกิดเป็นหนังสือเรียนเร็วที่ถูกตีพิมพ์ถึง 15 ครั้ง                   แต่กลอนที่คนรุ่นปัจจุบัน 2536 จำติดปากมากที่สุด และเห็นจะแพร่หลายมากที่สุด ก็คือ กลอน ก เอ๋ย ก ไก่ ข ไข่ในเล้า ฃ ขวดของเรา ค ควายเข้านา ฅ ฅนขึงขัง ฆ ระฆังข้างฝา ง งูใจกล้า จ จานใช้ดี ฮ นกฮูกตาโต ของ บริษัท ประชาช่าง จำกัด เริ่มพิมพ์ตั้งแต่ พ ศ 2490 เป็นต้นมา แต่กลับหาตัวคนแต่ง คนวาดภาพประกอบ ก ไก่ อมตะชุดนี้ไม่ได้ ทำให้ เอนก นาวิกมูล ยุติการค้นหาไว้เพียงฉบับ บริษัท ประชาช่าง จำกัด เท่านั้น โดยให้เหตุผลว่า บทกลอนและรูปภาพประกอบ ก ไก่ ฉบับหลังๆ ค่อนข้างขาดเสน่ห์ รูปประกอบไม่งดงาม ประณีต น่ารักเหมือนเดิม ที่มา www komchadluek net